10 godina od smrti SRDANA KOVAČEVIĆA (Dolovi, Danilovgrad 4. XII 1933 – Podgorica 9. VI 2009) jednog od najistaknutijih crnogorskih vajara koji je zapamćen kao izuzetno plodan stvaralac, kulturni radnik i veliki humanista.
Studenti ga pamte kao izvanrednog profesora hercegnovske umjetničke škole koji je nesebično prenosio svoje bogato znanje kao i iskustva iz druženja sa mnogim velikanima poput: Zuha Džumhura, Ratka Đurovića, Dušana Kostića, Iva Andrića, Rodoljuba Čolakovića, Mihaila Lalića...
“U mom radu kamen ima prevagu. Rođen sam na kamenu, spoticao se o njega, zavolio ga u djetinjstvu i preko rada u kamenu došao do drveta i drugih materijala. Vajar od bloka kamena ili drveta oduzima i odbacuje sve dok unutra nađe ono što traži…“- Srdan Kovačević
Srdan Kovačević je rođen u Dolovima kod Danilovgrada 4 jula 1933 godine od oca Radivoja Kovačevića, komandanta mjesta, i majke Jele, rođene Jovović. Bio je šesto, i najmlađe dijete u porodici. Nakon smrti sestara Bire i Zore, i braće Ljuba, Blaža (čije ime nosi Srdanov sin) koji je 1943. poginuo na Sutjesci i Spasoja koji umire 1951. godine, Srdan je ostao kao jedino preživjelo dijete brojne porodice.
Naklonost ka vajanju ispoljio je još u djetinjstvu pokazujući interesovanje za rad s alatkama kojima izrađuje razne predmete.
1949 godine nakon završene osnovne škole u Titogradu, upisuje Umjetničku školu u Herceg Novom, odsjek vajarstvo.
1955 godine završava Umjetničku školu i radi kao profesor likovnog vaspitanja u Osnovnoj školi u Danilovgradu. 1956 se upisuje na Akademiju primijenjenih umjetnosti u Beogradu, odsjek vajarstvo, u klasi profesora Radeta Stankovića gdje diplomira 1960 godine.
1961 sa porodicom se iz Beograda seli u Herceg Novi i radi kao profesor – šef vajarskog odsjeka i posljednji direktor u Umjetničkoj školi do ukidanja škole 1966. godine.
Sve u vezi sa školom za njega je predstavljalo dragu uspomenu, tako da je otkupio i školsko zvono (koje i danas stoji na vidnom mjestu u njegovoj porodičnoj kući), kao i diplomske radove svojih učenika, koji krase njegovu umjetničku zbirku. Volio je da radi u istom ateljeu zajedno sa svojim učenicima, sa njima raspravlja i s uvažavanjem sluša njihove komentare. Svoj entuzijazam i zanos Srdan je uspio da prenese i na svoje učenike (radili su i kada ga nije bilo na času, kao da je prisutan).
Često je bio u društvu istaknutih pisaca, pjesnika, umjetnika i humorista: Zuha Džumhura, Ratka Đurovića, Dušana Kostića, a sretao se i sa Ivom Andrićem, Rodoljubom Čolakovićem i Mihailom Lalićem.
1964 godine postaje član Udruženja likovnih umjetnika Crne Gore (ULUCG) i Saveza likovnih umjetnika Jugoslavije. 1965 godine učestvuje na Međunarodnom vajarskom simpozijumu u Prilepu.
1968 godine Srdan se sa porodicom seli u Titograd (današnju Podgoricu). Dobija zaposlenje na mjestu kustosa u JU „Muzeji i galerije Podgorice”, u galeriji „Risto Stijović” gdje ostaje do penzionisanja. Za vrijeme svoga rada, Srdan je galeriju „Risto Stijović” obogatio mnogim Stijovićevim radovima koji su do tada bili u privatnom vlasništvu, bilo da ih je otkupio, izlio u bronzi ili dao da se isklešu u kamenu, da bi ih na taj način što duže sačuvao.
Samoinicijativno je uradio reljef s likom Rista Stijovića, koji stoji na grobnom kamenu pored reljefa Ristove žene Žane (koji je uradio sam Risto).
Učestvuje na Međunarodnom Bijenalu metala u Varšavi, gdje je nagrađen Srebrnom plaketom i diplomom Bijenala.
Srdan je bio idejni tvorac prve Umjetničke kolonije u Danilovgradu, kao i član Umjetničkog savjeta kolonije.
S Antem Gržetićem, Dragom Tršarom i Stevanom Luketićem, jula 1973. godine otvara ovu koloniju i učestvuje u njenom radu.
1975 godine Srdan dobija stipendiju Moše Pijade i boravi u Parizu.
Sredinom sedamdesetih bio je na studijskom putovanju u Poljskoj, u Varšavi, Krakovu i Zakopanima.
Na poziv Britanskog Savjeta 1978 godine boravio je u Velikoj Britaniji. Tom prilikom posjetio je najvećeg svjetskog vajara Henrija Mura u Mač Hadamu gdje je imao priliku da se lično upozna sa autorom i Murovim djelima. Takođe je obišao i Sent Aiv u Kornvolu gdje žive najpoznatiji britanski umjetnici sa kojima se susreo i posjetio njihove ateljee. Odsjeo je u kući-ateljeu čuvene britanske vajarke Barbare Hejvort.
1986 godine gostovao je i u Internacionalnoj fondaciji Site u Parizu i studijski boravio mjesec dana u NR Kini, gdje obilazi mnoge poznate umjetnike.
1995 godine dobija najveće državno priznanje Crne Gore – Trinaestojulsku nagradu.
Dugi niz godina Srdan je bio predsjednik Komisije za spomen-obilježja.
Srdan je ostao zapamćen kao plodan stvaralac, kulturni radnik i humanista.
Preminuo je u Podgorici 9 juna 2009 godine.
Dio teksta preuzet sa sajta: srdankovacevic.com
